کد مطلب:27977 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:33

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

كساني كه در اجتماعات آلوده پرورش مي يابند، جرم گناهانشان با كيست؟

انسان هر چند در نامطلوب ترين محيط ها پرورش يابد داراي عقل فطرت و اراده آزاد است و مي تواند در ميان راه هاي مختلفي كه فراروي او قرار دارد نيك و بد را باز شناسد و هر يك را به آزادي و اختيار گزينش نمايد. بنابراين محيط فاسد تنها زماني رافع مسوءوليت خواهد بود كه آدمي مجبور و تنها تابعي از شرايط محيط باشد. البته چنين ديدگاهي از نظر مذهبي و فلسفي باطل است. ولي اين نكته را نبايد از نظر دور داشت كه محيط تربيتي نقش مهمي در ساختار شخصيت انسان ايفا مي كند. اما تأثير آنها تنها در حد علت شرطي و معرفت و زمينه سازي است نه علت تامه. بنابر اين مسلما كسي كه از محيط تربيتي سالم تري بهره مند بوده مسوءوليت بيشتري دارد و محاسبه اعمال بندگان نزد خداوند با ملاحظه نعمات و سرمايه هايي است كه خداوند به آن داده كه از جمله آنها شرايط سالم و وجود هدايتگران و راهنمايان در مسير زندگي است. نكته ديگر آنكه مسلما كساني كه محيط اجتماع را آلوده مي سازند نسبت به پيامدهاي رفتاري كساني كه بعدا در چنان جوي رشد نموده و به سوي بزهكاري و ناهنجاري كشيده مي شوند مسوءوليت خواهند داشت. از اين رو قرآن مجيد فرموده است: «{/Bوَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ {w5-10w}{I36:12I}/}» (يس آيه 12) ولي اين به معناي نفي مسوءوليت مباشرت كننده به ناهنجاري ها نيست و هر دو مسوءولند {/B«فَإِنَّهُمْ يَوْمَئِذٍ فِي اَلْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ»{w1-5w}{I37:33I}/} (صافات آيه 33). براي آگاهي بيشتر ر. ك: «انسان و سرنوشت» و «عدل الهي» شهيد مطهري.